Ważnym elementem krajobrazu kulturowego obszaru LGD „Jurajska Kraina” jest szereg cennych, zabytkowych kościołów. Jest ich tu w sumie kilkanaście, a wiele z nich leży przy ważnych i uczęszczanych szlakach turystycznych. Najstarsze z nich – w Prandocinie, Niedźwiedziu czy Sieciechowicach – są prawdziwymi perłami architektury. Świątynia w Prandocinie należy do najstarszych w Polsce.
Kościół pw. św. Jana Chrzciciela w Prandocinie – wzniesiony jest w stylu romańskim i pochodzi z I poł. XII w. Jego fundatorem był komes Prandota Stary z rodu Odrowążów. Pierwsza pisana wzmianka o kościele pochodzi z 1222 r. Kościół jest jednonawowy, zbudowany z kamiennych ciosów, posiada gotyckie prezbiterium dobudowane w XV w. Nad zachodnią absydą wznosi się ośmioboczna wieża, którą zdobi romański, arkadowy fryz. Wyposażenie wnętrza świątyni pochodzi z epoki baroku. Przy kościele wznosi się drewniana dzwonnica z XIX w.
Kościół pw. św. Wojciecha Biskupa Męczennika w Niedźwiedziu – ufundowany został przez rodzinę Stadnickich w latach 1486-1493. Odznacza się stylem późnogotyckim, tzw. „długoszowym”. Najcenniejszymi zabytkami kościoła są obrazy na desce datowane na I połowę XVI wieku: Boże Narodzenie, Hołd Trzech Króli, Upadek pod krzyżem i Cierniem Koronowanie. Przez pewien czas (w 2. połowie XVI wieku) świątynia pełniła rolę zboru kalwińskiego. Obok kościoła stoi murowana, późnobarokowa dzwonnica z początku XVIII wieku.
Kościół pw. Bożego Ciała w Słomnikach – powstawał w latach 1888-1893. Wzniesiono go w stylu neoromańskim. Świątynia ma dwie duże wieże dzwonne oraz mniejszą na sygnaturkę. Do najcenniejszych zabytków we wnętrzu kościoła zalicza się gotycki krucyfiks z I poł. XVI wieku (znajdujący się nad jednym z wejść) oraz zawieszony w prezbiterium obraz Świętej Rodziny z I poł. XVI wieku.
Kościół pw. św. Andrzeja w Sieciechowicach – wzniesiony został prawdopodobnie na początku XV wieku. W gotyckiej świątyni znajdują się trzy ołtarze wykonane w stylu rokoko. W ołtarzu głównym umieszczone jest tabernakulum z końca XV wieku. Jednym z cenniejszych zabytków sztuki w kościele jest późnobarokowa Pieta nieznanego autora oraz Obraz Matki Bożej z końca XVII wieku. Uwagę przykuwa rokokowa ambona i późnobarokowy chór muzyczny. Przed kościołem stoi drewniana dzwonnica z połowy XVIII wieku, stanowiąca zarazem bramę.
Kościół pw. św. Mikołaja w Skale – budowany był w latach 1737-1763 po pożarze poprzedniej świątyni. Odznacza się stylem barokowym. Kościół przebudowano i rozbudowano w latach 1948-49, dostawiając do bryły kościoła prezbiterium zwieńczone kopułą. W ołtarzu głównym znajduje się otoczony dużym kultem obraz Matki Bożej z XVII wieku. Dużą wartość zabytkową przedstawiają: krucyfiks oraz obrazy św. Mikołaja i św. Anny z XVII w. Obok kościoła wzniesiono około 1763 roku drewnianą dzwonnicę. W otoczeniu kościoła uwagę zwracają również współczesne pomniki bł. Salomei i bł. Jana Pawła II.
Kościół pw. Narodzenia NMP w Minodze – wzniesiony został w 1736 roku. W 1918 r. świątynię dotknął pożar, po którym konieczna była odbudowa. Kościół posiada prezbiterium zamknięte półkoliście i nawę zbudowaną na planie prostokąta. W świątyni znajduje się obraz Matki Bożej Minodzkiej, niegdyś otoczony szczególnym kultem (niedawno odnowiony). Wnętrze kościoła było malowane w latach 70. ubiegłego wieku, prace konserwatorskie przeprowadzono w 1994 roku. Staraniem miejscowego proboszcza i parafian obok kościoła powstała wymowna ekspozycja upamiętniająca katastrofę smoleńską z 2010 roku.
Kościół pw. Matki Bożej Różańcowej w Smardzowicach – wznoszony był w latach 1907-1922 w stylu neogotyckim. Znajduje się w nim łaskami słynący obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem pochodzący z XVI wieku. W uroczysty sposób został on koronowany w 1972 roku przez ówczesnego prymasa Polski kard. Stefana Wyszyńskiego i kard. Karola Wojtyłę. Niestety, korony te zostały skradzione w 1984 roku. Ponowna koronacja odbyła się w 1986 roku. Po dwóch latach skradzione i niestety pocięte na części korony zostały odnalezione. Do dziś można je oglądać w gablocie znajdującej się w kościele.
Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Sułoszowej – powstawał w latach 1933–1939 i stoi na miejscu dawnej, gotyckiej świątyni z XIV wieku. Poprzedni kościół uległ całkowitemu zniszczeniu podczas działań wojennych w 1914 roku. Nowy, eklektyczny w stylu kościół wzniesiono z cegły i bloków wapienia.
Kościół pw. św. Katarzyny w Sąspowie – wzniesiony został w 1760 roku i odznacza się bardzo pięknym usytuowaniem nad skalnym zboczem. Zarówno bryłę świątyni, jak i jej wystrój cechuje styl barokowy. W jednym z czterech ołtarzy znajduje się cenny, XVIII-wieczny obraz Matki Boskiej Śnieżnej z XVIII wieku. Obok świątyni stoi drewniana dzwonnica nakryta dachem z kulistą kopułą.
Kościół pw. Najświętszego Zbawiciela w Przegini – wzniesiony został w 1622 roku, a w 1904 roku uległ znacznej przebudowie. W 2003 roku podniesiony został do rangi sanktuarium. W bocznej kaplicy znajduje się słynący łaskami obraz „Ecce Homo”, prawdopodobnie z przełomu XVI i XVII wieku.
Kościół pw. Wniebowzięcia NMP w Grodzisku – wzniesiony został w 1642 roku z fundacji sióstr klarysek. W drugiej poł. XVII wieku powstał przy nim okazały kompleks architektoniczny, którego twórcą był spowiednik klarysek – ks. Sebastian Piskorski. W jego obrębie znajduje się: kościół Wniebowzięcia NMP z Ogrójcem, Kolumna bł. Salomei, trzy sztuczne groty kaplice: Jaskinia św. Marii Magdaleny, Pusty Grób Marii i Jaskinia św. Jana Chrzciciela – wszystkie usytuowane w jednym budynku. Można zobaczyć także zrekonstruowany budynek Pustelni bł. Salomei. Na otaczającym kompleks murze znajdują się rzeźby krakowskiego artysty – Kazimierza Kaliskiego. Na dziedzińcu Pustelni można podziwiać oryginalny monument. Jest to słoń z obeliskiem symbolizujący cnoty Matki Bożej.
Galeria - Zabytkowe kościoły
